In de dagen die volgen heb ik een mooi ritme van vroeg opstaan, wandelen in het bos en werken tot 15uur. Na werk ga ik de stad ontdekken.
Ik bezoek het Paleis van cultuur. Het in stalinistische “suikertaartstijl” opgetrokken gebouw is 237 meter hoog, inclusief de spits van 49 meter. Op 42 verdiepingen zijn 3288 kamers met een totale oppervlakte van 120.000 m². Het uitzicht over de stad is mooi.
Ik bezoek het Museum voor de Geschiedenis van de Poolse Joden, ook wel POLIN genoemd. Het is gevestigd op de plaats van het voormalige getto van Warschau.. Het museum is gigantische en fantastisch opgezet. Wat begint als een prachtige verhaal tussen het vinden van je plek en liefdes tussen koningen en een vrouw eindigt het in discriminatie, vernedering en gruwelijkheden. Ik moet een traantje laten. Hier leer ik dat de geschiedenis van de Joden en de Polen on-losmakend met elkaar verbonden is en tot wel 1000 jaar teruggaat. Het bewijs hiervan is in elke Poolse stad te vinden. Ik bezoek het Łazienki Park (de letter Ł spreek je uit als een wh). Het Łazienki Park is met 76 hectare het grootste park van Polen. Het park is in de 17de eeuw ontworpen en aangelegd. Het paleis van koning Stanislaw August staat in het park in het Lazienki Meer. Koning Stanisław August Poniatowski bleef gedurende zijn gehele regeerperiode aan Łazienki bouwen. Na de dood van de koning nam prins Poniatowksi het paleis en het omliggende park over. Vanaf 1817 was het de residentie van de Russische tsaren. Tussen de twee wereldoorlogen in werd het paleis staatsbezit.
De zon schijnt en ik geniet van het geluid van de vogels, ik kijk naar spelende eekhoorns en pauwen die voorbij paraderen. Ik loop ook nog even naar het standbeeld van Chopin. De legende zegt dat als je hier een muntje in de fontein gooit je ooit weer terug zal keren naar Warschau. Een Zloty verdwijnt in de fontein, gewoon om het maar zeker te weten.
Ik bezoek Museum Narodowe dit is het Nationale museum en deze huisvest zowel antieke als moderne collecties en bezit ook een rijke verzameling Europese schilderkunst. Zo wandel ik tussen mummies uit Egypte, kruiken uit het oude Romeinse rijk en prachtige schilderijen van Nederlandse, Vlaamse en natuurlijk ook Poolse schilders. Wat ik vooral bijzonder vind is de expositie van iconen en de levensgrote, uit hout gesneden bijbelse figuren die samen verschillende verhalen uitbeelden.
Ik bezoek de tuin van de universiteitsbibliotheek. Hier vind je een groene oase met bruggen op verschillende hoogtes, vanwaar je een prachtig uitzicht hebt op de oude stad, het moderne centrum en het stadion van Warschau. Boven op het dak kan je zo door de glazen ruiten de bibliotheek inkijken.
Ik bezoek het museum van de opstand van Warschau. Geen enkele Europese stad heeft tijdens WOII zo geleden als Warschau. Zonder beeldmateriaal is het niet voor te stellen hoe deze stad in as is gelegd. Door oude foto’s tot leven te brengen krijg ik een indrukwekkende film te zien. Ik herken de ruïnes van het originele Koninklijk paleis en ik zie Museum Narodow, de rest is onherkenbaar. Ik vind het hierdoor nog indrukwekkender hoe de stad is herbouwd. Juist met alle beperkte middelen die beschikbaar waren in de na-oorlogse en bovenal communistische dagen. Het bezoek aan dit museum raakt mij ook. Ik zie zoveel ellende en lijden. Ik word hier huilerig van. Dan wil ik het liefste huilen om alle ellende die wij mensen elkaar aandeden en tot op de dag van vandaag nog steeds aandoen.
Ik bezoek de tuinen van het Koninklijke Paleis. De tuinen van het Koninklijk Paleis in beslaan in totaal meer dan twee hectare en bestaat uit twee gedeelten. De ‘bovenste tuin’ bij het kasteel, bovenop de Arkady Kubickiego, en de ‘onderste tuin’ aan de voet van de helling met het kasteel erop, aan de rivier de Wisła. Ik wandel ook op de brede boulevard langs de Wisła en ik eindig in de oude stad op de oude markt bij de zuil van Zygmunt. Zijn sjaal is ondertussen verdwenen en hij kijkt onverstoorbaar op alle mensen neer.
Ik maak een uitstapje naar Kampinos Nationaal Park. Het bijzondere aan dit NP is, is dat het in de nabijheid van een wereldstad ligt dat is namelijk zeldzaam. Het park werd opgericht in 1959 en is ruim 385,44 vierkante kilometer groot. Het NP heeft een rijke geschiedenis, hier vonden veel belangrijke gebeurtenissen plaats die verband houden met de Poolse geschiedenis. Zo doorkruis ik het dorp Palmiry. Hier op de begraafplaats liggen veel inwoners van Warschau, die in de jaren 1939-1945 in het geheim door de Duitsers werden vermoord. In dit park wonen Elanden, bevers, lynxen, wolven en enorm agressieve muggen. Ik zie natuurlijk alleen die laatste in enorme zwermen. Na ruim 3 uur met mijn trui om mijn lijf heen gewapperd te hebben en benen die onder enorme bulten zitten hebben ze mij dan toch het bos uitgejaagd. Een beetje teleurgesteld ben ik wel. Dan besluit ik te genieten van wat komt. Sommige stukken waar ik wandel zijn ontzettend lelijk en sommige wonderbaarlijk mooi. Via onverharde paden door kleine gehuchten waarbij het groen de huizen bijna heeft opgegeten en de tuin een overwoekering van kleur is. Na 6uur wandelen zit ik nu op een terras, tussen allemaal Poolse mensen, in een verre buitenwijk van Warschau. Dit is genieten.
Ik kan ook erg genieten van minder inspannende dingen. Zo laat ik hier 1 keer per week mijn haar wassen en föhnen. Het blow en go principe kennen ze niet dus ik zit rustig 30 minuten in de stoel tot elke slag uit mijn haar is geföhnd met de borstel. De kapster moet elke week een beetje zuchten omdat het nogal een klus is met al het haar. Ook mijn nagels laat ik op wekelijkse basis vijlen en lakken. Roze heeft veel tinten dus ik ben nog wel een tijdje zoet.
Als mijn moeder vertelt over vroeger toen ze in Polen woonde dan verteld ze ook altijd dat ze het ook goed had. Goed in de zin van, dat ze de ruimte had om elke week naar de kapper en de manicure te gaan. Toen ik jonger was vond ik dat vreemd. Je kunt toch zelf je haar wassen en je nagels lakken. Die gedachte is door de jaren heen helemaal verdwenen. Als er één iemand is die het verdient om je geld aan uit te geven is het altijd jezelf! Ik ben er heel goed in geworden. Ook voor Poolse begrippen is de kapper en manicure hier betaalbaar en ik vind het heerlijk!
Svietlana is de vrouw die mijn nagels doet. Ze vraagt mij wat en ik volg haar niet. Ik vraag of ze Engels spreekt. Ze kijkt mij aan en zegt nee. Ze vraagt of ik Russisch spreek en helaas moet ik dit ontkennen. We beginnen voorzichtig in het Pools te brabbelen. Ze verteld dat ze uit Wit-Rusland komt. Belarus met de klemtoon op de laatste lettergreep. Door gesprekken met lokale mensen viel het mij al op dat er veel mensen uit Belarus in Polen wonen. In gesprekken met Polen wordt het duidelijk dat ze vooral het werk doen waar de Polen in het algemeen op neerkijken. Schoonmakers, taxi chauffeurs, beauty branche en ga zo maar verder. Svietlana woont hier nu 1 1/2 jaar en ik vind dat ze de taal ongelofelijk goed spreekt. Ze gaat niet meer terug naar Belarus. Hoewel er formeel een volksvertegenwoordiging en een gekozen president is, is Wit-Rusland voor haar een dictatuur onder president Loekasjenko. Kritiek op het hem is ten strengste verboden en wordt bestraft. De verkiezingen worden openlijk gedwarsboomd en burgerlijke vrijheden zijn beperkt. Na enige versoepeling van de regels om betere betrekkingen met de EU en VS te bewerkstelligen, heeft de regering deze in 2018 teruggedraaid, door beperkingen aan journalisten, online media en demonstraties op te leggen om zo de controle te vergroten. Svietlana heeft het naar haar zin in Warschau en ze vindt het soms ook lastig vanwege discriminatie. In Polen wordt inderdaad ook veel gediscrimineerd en ik vind dit ergens ook niet verwonderlijk (niet om het goed te praten en wel om het te vergelijken) het land zelf met al haar inwoners hebben jarenlang met discriminatie te maken gehad en nog steeds.
Hallo Nathalie, weer een goed verslag van al je belevenissen en indrukken waar ik maar eens rustig voor ben gaan zitten om te lezen. Je ziet en leert zo erg veel van Polen denk ik. Spreek je het ook al een beetje?
Groetjes tante Marrie.
Hallo lieve Tante,
Dank je wel.Ja het spreken gaat een heel stuk beter dan in de eerste week en dat is wel fijn. Het is wel een enorm ingewikkelde taal qua vervoegingen en ook het verschil in mannelijkwrouwelijk en extra letters in het alfabet. Veel liefs xxx
Weer een mooi verslag en prachtige foto’s.
Dank je wel lieve papa! xxx