Na een hele lange reisdag ben ik aangekomen in Kwidzyn. Ik stap de bus uit , steek de straat over en wandel een steile brug op. Midden op de brug draai ik heel rustig een rondje. Kwidzyn lees ik op het stationsgebouw. Kwidzyn is volgens de lonely planet een ruraal dorp in Polen. Ik moet even lachen. Ik werk namelijk nu voor Rural Spark. RS is een bedrijf dat in rurale gebieden in Afrika voor energie zorgt. De Afrikanen vinden het woord Rural maar niks, want hoezo ruraal? In Afrikaanse begrippen bestaat dat niet
Kwidzyn is een dorp zoals er zoveel van zijn in Polen. Met grauwe gebouwen, gigantische supermarkten, vervallen garages, moderne shopping malls, veel groen, een oude kerk en onverharde wegen die telkens meer plaats maken voor het asfalt. Het verschil met deze dorpen is dat Kwidzyn voor mij als thuiskomen voelt. Er ligt hier geschiedenis. Mijn moeder is hier geboren, ik heb hier hele zomers in mijn jeugd doorgebracht en de gehele familie van mijn moeder haar kant woont er nog.
Dit is ook de reden dat ik naar Polen ben vertrokken. Het verlangen om te onderzoeken. Onderzoeken waar ik ook vandaan kom, onderzoeken wat dat precies inhoudt en in alle eerlijkheid ook onderzoeken wie mijn moeder was voordat ze mij kreeg.
Wie is Danuta?
Wie is ze vroeger geweest?
Hoe was ze als zus en dochter?
Wat waren haar dromen en wensen?
Tenminste ik denk dat dit is wat ik wil onderzoeken. In alle eerlijkheid moet ik zeggen dat ik ook vastloop in het onderwerp. Ik loop vast vanbinnen. Doordat ik dit bij mijzelf opmerkte heb ik ook besloten het onderwerp even te laten. Door alles te laten en mijzelf niks op te leggen van het moeten onderzoeken kan ik aanwezig te zijn in Polen en te genieten van wat het brengt.
Ik sta stil op het kruispunt van Zieromskiego en Slowackiego. Vroeger was dit voor mij het eindpunt tot waar ik mocht komen van mama. Het is links naar mijn grootouders en rechtdoor naar Tante Hania. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik met open armen ontvangen word bij Tante Hania en Oom Bolek. De avond is er een vol herkenbaarheid. Het praten, discussiëren en de vurigheid. Met de vuist op tafel veel lachen en eten en drinken in overvloed. Het is enorm genieten, soms ook veel, en dan weer genieten. Het is zo fijn om hier weer te zijn.
Tante Hania en ik stappen in de bus. De bus doorkruist de hele stad. Onderweg verteld Hania honderduit. Ze wijst aan waar zij op school heeft gezeten, school nummer 5. Ze wijst aan waar ze met het gezin heeft gewoond (daar is mama ook geboren) en ze beschrijft hoe de stad er vroeger uit heeft gezien. Zo wijst ze naar een speeltuintje wat vroeger een kerkhof was. Als kind was ze bang om hier langs te lopen. Ze wijst naar een vervallen rood met gele bakstenen gebouw. In het voorbijgaan herken ik nog vaag het wapen van de stad. Hier ben ik 50 jaar geleden getrouwd. Toen zag het er heel anders uit. Terwijl Hania verder verteld,kijk ik uit het raam. Ik zie nieuwe luxe appartementen die uit de grond gestampt zijn, appartementen en huizen die prachtig gerenoveerd zijn en tegelijkertijd zie ik ook de enorme verpaupering. Wat ooit de belangrijkste winkelstraat was, staat nu bijna helemaal leeg. De vaal verkleurde huizen zijn vervallen, ramen zijn dichtgetimmerd en de vellen hangen aan het huis. Hania vertelt over wie, wat, waar woont of woonde en ik vind alles even boeiend. Ik snap ook dat mijn moeder vertrokken is naar de grote stad samen met haar grote dromen en haar levenslust. Ik snap ook dat zij op een bepaalde manier voor altijd tot Kwidzyn is veroordeeld. De bust stopt en wij stappen uit. Ik zie een kleurenzee van bloemen. We zijn op de begraafplaats en het is tijd voor familiebezoek.
De zon komt hier op rond 4.30 uur. Voor mij betekent dit ook het begin van het einde van mijn nacht. Ik besluit te gaan hardlopen wat uiteindelijk snelwandelen wordt. Kwidzyn is namelijk één groot grillige heuvelgebied. Trappen zo steil als bij de Montmartre maar dan veel minder romantisch. Ik ga ook weer paardrijden. Dit doe ik met mijn oudste nicht Gosha, de dochter van Tante Hania. Zij heeft mij vele-vele jaren geleden op een paard gezet en daar is eigenlijk alles mee begonnen. Wanneer je Kwidzyn uitrijdt kom je na 20 minuten in het gehucht Bialki. Hier neem je de eerste afslag naar links en zo kronkelen wij over een weg omhoog. Prachtig uitzichten en ontzettend verarmde huizen. En vooral spannend met een tegenligger.
Gosha haar paard staat hier op stal en ik mocht op een 3 jarige kruipen. Het was een beetje spannend en blijkbaar verleer ik het nooit. Na twee dagen kan ik nog amper normaal lopen. Je kunt hier eindeloos de bossen in en dat is heerlijk.
Ik ga ook op bezoek bij mijn oom Richard en ik eet mij hier rond aan Pierniki (koekjes). Ik bezoek oom Mark die in het huis van opa woont. Ik drink vodka (nee ik wil echt niet meer, vooruit nog 1 dan) met mijn oom en tante en ik beland op een internationaal springconcours.
Ondanks dat het mijn insteek was om er gewoon te zijn, zijn er ook mooie gesprekken. Mijn tante gaat akkoord dat ik haar de volgende keer dat ik hier ben mag interviewen. Dat vind ik leuk en ook heel erg spannend. Door mijn familie andere vragen te stellen krijg ik een inkijkje hoe mijn familie hier met elkaar is. Ik vind het een hele fijne familie. Lieve mensen vol warmte en veel liefde. En het is ook een familie met hun eigen problematiek. Er zijn geheimen, onuitgesproken zaken, ruzies en verdriet. Er zijn grenzen overschreden en gesprekken worden niet aangegaan. Ik vraag mij af wat mijn rol hierin zal zijn en de tijd zal het leren. Ik merk ook dat het gedeelte van niet alles op tafel leggen ook in de volgende generatie doorgezet wordt. Waar mijn moeder niet alles met haar ouders besprak want ze wilde hun niet belasten doen mijn neven en nichten dit ook met exact dezelfde reden.
Ik vind het zelf ook lastig om alles tegen mijn moeder te vertellen. Er is simpelweg niet altijd de ruimte of het wordt persoonlijk genomen en daarmee verdwijnt de ruimte om met elkaar een gesprek aan te gaan. Voor mijn eigen gezondheid heb ik geleerd om goed naar mijn eigen grens te luisteren, dit ook te doorvoelen en er voor te zorgen. Ik vind dit een grote verantwoordelijkheid die ik erg serieus neem. Juist door hier goed voor mij zelf in te zorgen kan er ruimte ontstaan. Hierdoor voel ik wanneer ik de ruimte heb om vanuit zachtheid en mildheid uit te reiken naar mijn moeder. Wanneer ik vanuit mijn kracht, dicht bij mijzelf blijf levert dit mooie gesprekken op met voor mij vaak nieuwe informatie.
Op sommige dagen voel ik dus een onrust in mij of ik alles uit mijn verblijf in Polen haal. De onrust zit in het feit dat ik graag meer over mijn familie en mijn moeder wil weten om dit vervolgens te documenteren. Voor later als de generatie van mijn moeder er niet meer is. En voor nu om mijzelf en ook mijn moeder beter te begrijpen.
Want gebeurt er met de Polen van mijn jeugd als deze generatie verdwijnt?
Bouw ik door er nu te zijn iets wat losstaat of is dit voor altijd met elkaar verweven?
Ik heb veel vragen en ik ben zoekende en het is goed.
Dit zijn mooie onderwerpen om komende tijd wat meer te onderzoeken. Voor nu besluit ik te genieten en te zijn.
Weer een mooi verhaal en mooie foto’s Nathalie
Dank je wel lieve papa! xxx