Ik ben vandaag nog een dagje vrij en besluit naar Lublin af te reizen. Onderweg naar Lublin ik kijk mijn ogen uit. Het is zonnig weer en de hemel is strak blauw. Een oneindigheid aan uitgestrekte velden. De ene vol wilde bloemen in geel en rood. Veel klaprozen. Mijn moeder vertelt altijd dat voor haar de klaproos zo inherent is aan haar jeugd op de boerderij bij haar oom en tante. De andere velden staan vol groene wuivende grassoorten. Over een maand of twee zijn deze groene velden veranderd in goud zo ver het oog rijkt.
Ik ben dol op treinen. Het kijken. Het aan mij voorbij laten flitsen. Onverharde wegen, verlaten watertorens, enorme villa’s, herten, paarden, kleurrijke begraafplaatsen, verwaarloosde boerderijen, heuvels en bossen. Het roept: avontuur.
Lublin is de grootste stad ten oosten van de Wisła en licht zo’n 150 km ten zuidoosten van Warschau. In 1569 werd hier de Unie van Lublin gesloten, waarbij Polen en Litouwen verenigd werden met een gekozen koning. Na de Derde Poolse Deling kwam Lublin van 1795 tot 1809 onder Oostenrijks bestuur. Hierna maakte het enkele jaren deel uit van het Hertogdom Warschau van Napoleon, vanaf 1815 van het door het Congres van Wenen ingestelde Koninkrijk Polen, dat verbonden was met het Russische keizerrijk.
Na WOI behoorde Lublin tot de onafhankelijke staat Polen. Het was ook enkele dagen de zetel van de eerste regering van deze staat. Ook na WOII vervulde Lublin korte tijd de functie van hoofdstad.
Dat de geschiedenis tussen Polen en Joden onlosmakend met elkaar verweven zijn, is mij de afgelopen tijd duidelijk geworden. Die geschiedenis gaa al 1000 jaar terug en is ook in Lublin terug te vinden.
In de jaren tussen de twee wereldoorlogen was bijna veertig procent van de bevolking van Lublin joods. Tijdens de Duitse bezetting werd in Lublin het hoofdkwartier gevestigd van de Aktion Reinhard, een project om de industriële massamoord te organiseren op de Europese joden. De joodse bevolking van de stad zelf was in het getto van Lublin geplaatst. In totaal woonden er hierin ongeveer 34.000 mensen. Het grootste deel van de joodse bevolking van Lublin is omgekomen in de vernietigingskampen in Bełżec en Majdanek. Uiteindelijk overleefden maar 230 joden WOII.
Lublin is sinds 1805 de zetel van een rooms-katholiek bisschop, al heeft de stad ook een orthodoxe en Grieks-katholieke minderheid.
De stad heeft meerdere universiteiten, waaronder de Maria Curie-Skłodowska Universiteit (UMCS) en de Katholieke Universiteit Lublin (KUL). Deze laatste universiteit was de enige onafhankelijke universiteit in het Oostblok. Karol Wojtyła was aan de KUL verbonden toen hij in 1978 tot paus Johannes Paulus II gekozen werd.
Vanaf het station wandel ik in half uurtje naar de Kathedraal van St. John. De weg hiernaartoe is uiteraard de heuvel op. De laatste halve kilometer is de weg recht en zie de Kathedraal aan het einde al liggen. Dat is hier in Polen vaker zo en ik vind dat persoonlijk elke keer weer erg indrukwekkend. Dit markeert ook het begin van de oude stad. Via een slingerende route ga ik om de heuvel richting het kasteel. Lublin is gebouwd op een heleboel heuvels en ik ben de hele tijd aan het klimmen en dalen.
Polen is, onder andere, het land van de kastelen en ik merk dat ik ook een beetje kasteel moe begin te worden. Ik besluit daarom de Katholieke kapel van het kasteel te bezoeken. De hele kapel is voorzien van prachtige fresco’s die gemaakt zijn in de 14e eeuw. Door het licht, wat op een bijzonder manier, binnenvalt heeft het iets magisch.






Na een lange wandeling door zowel herbouwde gedeelte als het nieuwere neem ik een pauze in de Saksische tuinen. Polen is naast het land van de kastelen ook het land met veel prachtige tuinen en parken die beide met ontzettend veel zorg aangelegd zijn en onderhouden worden. In Polen is het voor mij ook veel vervallen pracht wat treurig oogt en veel opgepoetste oudheid wat een gevoel van grand elan geeft. Ik zie in Polen de meest moderne gebouwen en ik weet dat er kleine gehuchten zijn waar de tijd de afgelopen 50 jaar heeft stilgestaan. Hoe langer ik hier ben hoe meer ik kan voelen dat Polen in de basis zo’n onderdeel is van mij. Een zelfsprekendheid van kleine gewoontes die hier hun oorsprong vinden. En dan is er nog het geloof, dat leeft hier meer wel dan niet.
Vroeger was het een schande wanneer een jonge vrouw sex had voor het huwelijk.
Als ik in een gesprek met een ander naar de man vraagt word dit weggewuifd met: dat is anders. Blijkbaar is dit in elk land altijd weer hetzelfde achterlijke non-argument. Tegenwoordig wordt er in Polen veel meer gedoogd. Het woord accepteren gebruik ik bewust niet omdat dit zeker nog niet het geval is. In ieder geval niet in de kern. Met de kern bedoel ik en de regering die rechts is en met enorm vergaande conservatieve gedachten en de kerk die niet meegaat met de tijd. Waarin er op de zondag gepredikt wordt dat sex voor het huwelijk tegen Gods wil is, dit in het echte leven toch gedaan wordt en er een verscheurd gevoel oplevert. God anno 2021: zijn woorden van goed doen, liefde en barmhartigheid worden nog steeds vertaald in volledige gebrekkigheid door de angstige man. Dit maakt treurig.
Overal zijn er kerken, kathedralen en kloosters. Als ik aan kloosters denk moet ik ook denken aan de film Ida, wat zich afspeelt in Polen in de jaren ’60. Deze film is in zwart-wit en waanzinnig vastgelegd. Hierdoor is de naoorlogse pijn in al zijn facetten zichtbaar . Ook andere thema’s die zo spelen in dit land zoals de kerk, alcoholverslaving (dagelijks op grote schaal zichtbaar) en onderdrukking worden zo pijnlijk weergegeven.
Ik vind Lublin ontzettend leuk. Het is een studentenstad. Het straatbeeld bestaat dan ook vooral uit hippe jonge mensen afgewisseld met gezinnen, nonnen en wat verder overblijft . De oude paleizen, smalle poorten en de grote adelijk hoven – alles wijst naar een rijke geschiedenis. De lokale specialiteit in Lublin is Cebularz (uienbrood). Je koopt dit bij elke bakker, het is een tikje zoet en er zit een hele lading sesamzaad overheen.
Dat sesamzaad gooien ze hier over meer dingen heen. Zoals de zapikanki’s en ook het ijs.
Ik besluit de dag in Lublin af te sluiten met een ijsje. Een bakje met 2 smaken blijkt een enorm monster te zijn waar 5 scheppen in gaan. Vlierbes en vijg met, jawel, maanzaad.






Mooi verhaal met prachtige foto’s Nathalie
Dank je wel lieve papa xxx