Sri Lanka officieel de Democratische Socialistische Republiek Sri Lanka en voorheen Ceylon, is een eilandstaat in de Indische Oceaan en telt 22.889.201 (2020) inwoners en is ongeveer 1 ½ keer zo groot als Nederland.

Door de gunstige ligging op het pad van de grote zeeroutes tussen West-Azië en Zuidoost-Azië is Sri Lanka van oudsher een strategisch maritiem knooppunt en een centrum van boeddhistische religie en cultuur van de oudheid. Tegenwoordig is het een multireligieus land, waar bijna een derde van de bevolking andere religies dan het boeddhisme aanhangt, met name het hindoeïsme, christendom en de islam. De Singalese gemeenschap vormt de meerderheid van de bevolking, met de Tamils als grootste etnische minderheid, geconcentreerd in het noorden en oosten van het eiland. Andere gemeenschappen omvatten de islamitische Moren en Maleisiërs en de Burghers. Sri Lanka staat bekend om de productie en export van thee, kinine, koffie, rubber, kaneel en kokosnoten en heeft een progressieve en moderne industriële economie.

In 1505 vestigden de Portugezen zich op het eiland en zij zouden blijven tot 1658. De Portugezen werden na anderhalve eeuw gevolgd door de Nederlanders. De Nederlanders waren vooral geïnteresseerd in de handel in kaneel en olifanten. Mettertijd kregen ze de hele kust van het eiland in handen, terwijl zich in de bergen in het binnenland het Singalese koninkrijk Kandy bevond. Om het monopolie op de kaneelhandel te beschermen hebben ze een aantal vestingen opgericht, onder andere in Galle en Colombo. Joris van Spilbergen was in 1602 de eerste die met de vorst van Kandy handelsbetrekkingen aanknoopte.

In 1796 namen de Britten het eiland over van de Nederlanders. Het werd een kroonkolonie in 1802. De Britten hebben wel het gehele land bestuurd en bewoond en daarom zijn in het land ook veel Britse invloeden te zien. Bijvoorbeeld Nuwara en Elia, wat een populaire vakantieplaats was, maar ook in de spoorwegen. Nakomelingen van onder anderen de Nederlandse kolonisten worden aangeduid als Burghers. Hun invloeden zie je nog terug in allerlei topografische namen. Zo is er bijvoorbeeld een eiland dat Delft heet.

Het eiland werd onafhankelijk onder de naam Dominion Ceylon in 1948. Na de onafhankelijkheid maakte de regering in de jaren 50 het Singalees de officiële taal van het eiland. Hierop besloot minister-president Solomon Bandaranaike het Tamil in sommige gebieden toe te staan, waarop hij door een Singalese extremist in 1959 om het leven werd gebracht. Hij werd opgevolgd door zijn vrouw Sirimavo Bandaranaike, die daarmee de eerste vrouwelijke minister-president werd. De onrust tussen de Tamils en Singalezen zou sindsdien bij tijd en wijle opnieuw oplaaien.

In 1972 werd de naam van het land veranderd in Sri Lanka en werd de hoofdstad verplaatst naar Sri Jayewardenapura Kotte. Strubbelingen tussen de Tamil-minderheid en de Singalese meerderheid escaleerden in het midden van de jaren 80 van de 20e eeuw. Sindsdien zijn er tienduizenden omgekomen bij de burgeroorlog, die 30 jaar duurde.

In 1987 werd na interventie door India een staakt-het-vuren overeengekomen. Het land stuurde hierna troepen maar trok zich in 1990 weer terug omdat het er niet in geslaagd was de Tamiltijgers te ontwapenen. In 1993 kwam de president van het land na een aanslag om het leven. Na 20 jaar van gevechten hebben de Tamiltijgers en de regering een staakt-het-vuren gesloten in februari 2002, na onderhandelingen waarbij bemiddeld werd door Noorwegen.

Op 7 februari 2004 werd het parlement ontbonden door president Chandrika Bandaranaike Kumaratunga. Haar man, een beroemde Singalese filmster, werd in 1988 vermoord door de JVP, toen een communistische terreurbeweging die in 1971 en eind jaren tachtig gewapende opstanden tegen de regering ontketende. Als opnieuw opgerichte politieke partij zat de JVP samen met haar Bandaranaike-partij in haar tweede kabinet tot eind 2005. Ze was de derde president van de familie Bandaranaike. Er werden nieuwe verkiezingen gehouden op 2 april en het nieuwe parlement kwam voor het eerst bijeen op 23 april.

Op 26 december 2004 werd Sri Lanka getroffen door tsunami’s als gevolg van een zware zeebeving, waardoor veel doden en gewonden vielen. Hierdoor werd er een harde klap uitgedeeld aan het toerisme dat net weer opkwam na de jaren van binnenlandse strijd. De golf kostte aan ruim 35.000 mensen het leven, in dit land alleen al. Daarnaast waren er in Sri Lanka nog 4.000 gewonden en ruim 5.000 vermisten.

In 2022 kwam Sri Lanka in de ergste economische crisis sinds hun onafhankelijkheid in 1948. Er heerst een enorme vertrouwenscrisis in de politieke instituties van het land, in de eerste plaats het parlement en het presidentschap. Beide worden al decennia beschuldigd van corruptie en nepotisme, een situatie die niet geremedieerd kan worden door een onderdanig rechtssysteem.

De focus van de anti-regeringsbeweging was de eis tot ontslag van de machtige president Gotabaya Rajapaksa, lid van een ware Sri Lankaanse politieke dynastie. De protestbeweging boekte succes met haar eis. Midden juli vluchtte Rajapaksa ’s nachts in een vliegtuig van de luchtmacht van Sri Lanka naar de Maldiven. Enkele dagen later kondigde hij zijn ontslag als president aan. Hij zou momenteel in Singapore vertoeven

Verder is Sri Lanka officieel failliet. De regering kan haar buitenlandse schuld van 51 miljard dollar niet meer aflossen. Sri Lanka is sterk afhankelijk van het internationale toerisme. Maar dat is zo goed als ingestort. Een zware terugval kwam er na enkele aanslagen op kerken in 2019, waarna de coronapandemie het toerisme helemaal de genadeslag gaf. De inkomsten uit het toerisme zijn door de pandemie met liefst 90 procent afgenomen. Vreemde valuta zijn dus zo goed als uitgeput. Daardoor is het niet langer mogelijk om voldoende voedsel, brandstof en andere essentiële producten in te voeren. Maar de instorting van het toerisme, de verklaring die de regering aandraagt, is slechts een deel van de reden voor de diepe crisis waarin Sri Lanka gedompeld is. De meeste economen komen ook met andere verklaringen.

Ten eerste: heeft Sri Lanka zich laten verleiden door een aantal infrastructuurwerken die misschien niet echt nodig waren, met de hulp van China. Enkele maanden geleden moest Sri Lanka al een haven overdragen aan China, een van zijn belangrijkste schuldeisers. 

Ten tweede: toen in 2021 het probleem van de slinkende valuta naar boven kwam, heeft de overheid de landbouwers gevraagd om lokale meststoffen te gebruiken, zodat de vreemde valuta in het land bleven. Maar de kwaliteit van die meststoffen bleek onvoldoende, waardoor oogsten mislukten en de uitvoer van thee en rubber terugviel. De economie is dus gekrompen.”

Een overheid die geen geld meer kan lenen, kan ook geen geld meer investeren. Gevolg: de lonen van ambtenaren worden niet meer uitbetaald, de werkloosheid stijgt. Je krijgt een geweldige geldontwaarding ten gevolge van de torenhoge inflatie. De consumentenprijzen zijn tussen juni vorig jaar en nu gestegen met 55 procent. Transport is in een maand tijd met liefst 128 procent gestegen.

Sri Lanka is hierdoor opeens duurder geworden dan bijvoorbeeld Indonesië of Thailand.

Maandag 20 februari t/m woensdag 23 februari

Ik word wakker in de tropen. Ik hoor aapjes geluid maken, zie palmbomen en ruik de zee. Ik verblijf in een klein appartementencomplex in eigendom van de Zweedse Susan. Ze is getrouwd met een lokale man waar ik de naam helaas niet meer van weet. Samen runnen ze dit kleine hotel. Het is een heerlijke kamer die elke dag fantastisch schoongemaakt wordt. In Azië is dit namelijk helemaal niet vanzelfsprekend en hoewel ik nog wel eens de fout maak om goedkoper te gaan zitten word ik daar nooit blijer van. Ik ben dus aangekomen in Hikkaduwa. Hikkaduwa is toeristische. De toeristen zijn voornamelijk Russen. Volgens mijn surfleraar was het voorheen 1 op de 5 die Russisch waren en nu is het 4 op de 5. De Russen hebben hier niet een al te goede reputatie. Men vindt ze veelal luidruchtig en onaardig en ook onaangepast. En tegelijkertijd kunnen ze ook niet zonder ze want ze brengen geld in het laatje.

Hoewel ik in de dagen dat ik hier verblijf fijne Russische mede toeristen tegenkom snap ik ook wat ze zeggen. Dronken mensen op straat die staan te schreeuwen naar lokale mensen. Mensen in weinig verhullende kleding. Sri Lanka is conservatief en hoewel je op het strand prima in bikini en zwembroek rond kan lopen, vinden ze het fijner dat toeristen een broek en shirtje aantrekken als je ergens gaat eten of het dorp in gaat.

Susan organiseert een avond waar haar man samen met zijn familie voor het eten zorgt voor alle gasten. Het eten is lekker en ook veel minder boeiend dan in India. Ik heb een heel leuk gesprek met een Russisch koppel met dochter die 3 maanden door India hebben getrokken en nu samen met haar ouders hier zijn. Dan is er ook nog Alex hem vind ik een stuk minder sympathiek. Ik vind hem lomp en onaardig in de omgang. Hij vindt dat de wereld verkeerde informatie over Poetin te zien krijgt en dat die informatie niet klopt want Ukraine behoort altijd al tot Rusland.

In Hikkaduwa surf ik elke dag. Het is sowieso mijn intentie om (bijna) elke dag te gaan surfen voor zo lang als ik hier ben. Ik heb een leuke surfleraar waar ik ook nog een avondje mee op stap ga. Overal zijn restaurantjes en leuke plekjes om te eten en te drinken. En hoewel Hikkaduwa alles heeft, mist het juist wat ik zoek namelijk rust en authenticiteit (zover dit kan).  En zo zet de man van Susan mij op de 23e op de juiste bus naar Midigama. Die busreis is next level. Als sardientjes in blik gepropt terwijl er geen airco is en de muziek hard speelt. Onderweg zie ik prachtige natuur en als ik na 3 kwartier een zitplaats kan bemachtigen kleeft het plastic van de zitting heerlijk aan mijn lijf. Het oude vrouwtje valt op mijn schouder in slaap. De chauffeur rijdt deze bus zoals de collectebus uit Harry Potter. Al toeterend in zeer hoog tempo over andere weghelften zo nu en dan heftig remmend. Als ik na 1 1/2 uur uitstap ben ik we een beetje misselijk.

Donderdag 24 februari t/m zondag 26 februari

Midigama is alles waar ik behoefte aan heb. Dit kleine dorpje bestaat uit verschillende goede surf plekken waar genoeg ruimte is voor elkaar (mits je vroeg in het water ligt) en verder weinig. De plek waar ik verblijf is er duidelijk een van: erg-goedkoop-en-een-beetje-jammer. De mieren kolonie in de badkamer, het koude water uit de kraan en de slaapkamer die Spartaans is. Verder ligt er direct achter dit huis een treinrails. De laatste trein gaat rond 21.19 en als de eerste trein om 05.30 voorbijkomt weet ik dat ik precies nog 30 minuten in bed kan liggen aangezien ik rond 06.30 in het water lig.

Het fijnste aan mijn verblijf is de plek op het dak waar je uitzicht hebt op de baai met surfers. Hier raak ik in gesprek met een Israëliër Ronit die hier al 4 maanden verblijft en uiteindelijk naar Australië wilt. Een Amerikaan Max die al zoveel van de wereld heeft gezien en hier ook al 5 weken is en veel fotografeert.

Ik heb 2 surf plekken direct aan de andere kant van de weg liggen. Het is dus wakker worden, badpak aan, surfplank onder mijn arm en de weg oversteken.

Ik heb op mijn eerste dag een fijne plek waar ik een surfboard huur. Ik heb een surfleraar gevonden en ik heb een paar leuke Poolse meisjes leren kennen (Ewa, Zosia en Kinga) waar ik mee optrek tijdens het surfen. Zij verblijven in een accommodatie naast die van mij. Nadat ik daar een kijkje heb genomen ben ik om. Het ziet er mooi verzorgd uit en er wordt elke dag goed schoongemaakt dus ik verhuis de 28e daar ook heen.

Met Ewa en Zosia ga ik s ‘avonds ook een hapje eten in Ahangama. Zij zijn hier ondertussen bijna al een maand en vertrekken aan het einde van de week naar huis. Kinga blijft voorlopig nog een tijdje in Sri Lanka dus die zal ik vaker zien.

De surfplekken voor mijn deur heten Lazy Left en Lazy right. Hoewel je bij de lazy right golven hebt die zowel naar links als naar rechts hebt gaan. Dit is een plek voor beginners plus en de gevorderde surfer. Op de dagen dat het voor de gevorderde surfer is lig ik uiteraard niet in het water en dat is tot nu toe nog niet het geval geweest. Wat ik een beetje eng vind aan deze plek is dat er soms krokodillen vanuit het binnenland via de rivier de zee in komen. Krokodillen houden niet van golven en het is ook niet dat ze hierheen komen om mensen te eten en ze kunnen er wel zijn. Er zijn tot op heden 3 mensen gedood door krokodillen. De manier waarop is vooral wat mij angst inboezemt. Een krokodil sleurt je namelijk naar diep water en houd je daar tot je verdronken bent voordat hij je gaat opeten. Twee maanden terug waren er een paar krokodillen zelfs tot aan het strandje gekomen en na een dag waren ze weer weg.  Dit hout mij wel bezig al verdwijnt dit ook op het moment dat ik het water in ga. Het surfen zelf gaat redelijk. Ik pak soms een hele goede golf en soms is het eindeloos peddelen oneindig door het witte schuim ploeteren en ben ik zo gefrustreerd dat ik tegen het huilen aan zit. Ik wil dit zo graag kunnen.

Ik vind het leuk om te merken dat ik iets meer behoefte krijg aan contact met mensen. Waar ik in India niet genoeg kon krijgen van het alleen zijn en mijn eigen gezelschap voel ik een kleine verschuiving in mij plaatsvinden zodat ik uit kan kijken naar een kletspraatje. Volgende week komt Maressa mij opzoeken dus dat komt dik in orde.

Op dit stukje strand voor mijn deur zijn een paar lokale mensen die plastic stoelen hebben neergezet en provisorische ligbedjes. Er zijn stokken in het zand gezet waar doeken overheen gespannen worden zodat je uit de zon kan zitten. Ik heb een vast tentje waar ik graag kom. Het is van een echtpaar met een zoon en dochter. Het meisje in bloemetjesjurk loopt verlegen voorbij en zegt: ‘Hi how are you.’ Ze oefent haar Engels. Ik eet hier elke dag fruit en bestel ook soms een roti (gevulde pannenkoek) of een groente curry. Na het surfen drink ik het liefst water van de kokosnoot om daarna de kokosnoot ook uit te lepelen. Qua keuze aan eten is het hier in Midigama erg beperkt. Als ik wat uitgebreider wil eten moet ik met de tuktuk of de scooter naar Weligama of Ahangama. Weligama is vergelijkbaar met Hikkaduwa en Ahangama is net wat rustiger. Qua eten kan hier alles. Het strand in Weligama is absoluut prachtig. Het is een enorm goudkleurig strand vol echte strandtenten met terrassen. Ik heb hier ook gesurft maar de line-up is zo vol dat ik er ongelukkig van word.

In Midigama zijn mijn dagen erg simpel en ik voel mij hier erg rustig en gelukkig bij. Ik sta vroeg op en ga ook vroeg naar bed. Mijn lichaam krijgt elke dag een behoorlijke workout en dat is voelbaar. Hoewel ik het deze week ook zwaar heb voel ik mij ook lekker dat mijn lichaam zo aan het werk is. Het peddelen in het water is loodzwaar en ik ben benieuwd wat het gaat doen met mijn lichaam. Ik hou van het proces dat mijn lichaam verandert door te bewegen. Ik heb deze week nog weinig gedaan en ook behoefte gehad aan het verkennen van Weligama en Ahangama. Dat komt wel als mijn eerste honger wat betreft het surfen gestild is. Soms heb ik een stemmetje in mijn hoofd die mij dwingend toespreekt dat ik er elke dag op uit moet. Dat ik alles moet ontdekken en dat ik ook van alles moet ondernemen. Dat ik alles van Sri Lanka moet gaan zien. Dit stemmetje spreek ik liefdevol toe tot het stemmetje naar de achtergrond verdwijnt en ik om 14uur s ‘middags rustig op bed kan liggen met de ventilator aan om een boekje te lezen of voor een middagdutje.

Nu is het zondag. Vanmorgen ging mijn surf sessie niet fijn. Ik worstel enorm met het paddelen en ik kom ook veel te laat overeind. Hierdoor mis ik de golf of val ik WEER van die plank af. Veel frustratie. Gedachten als: zonde van mijn geld al die lessen, ik kan beter wat anders gaan doen en waarom wil ik dit strijden in mijn hoofd om een plaatsje. Als mantra voor mijn laatste golf gebruik ik: opstaan, opstaan, opstaan. Mijn laatste golf is hierdoor uiteindelijk ook de beste. Surfen maakt nederig. De oceaan maakt nederig.

Het is nu 11 uur hier. Ik ga zo nog even een nieuwe wond (door het rif) aan mijn voet schoonspoelen en dan naar het strand. Daar ga ik fruit eten en lezen in mijn boek. Alas het aan het einde van de dag goed weer blijft ga ik er samen met de meiden nog een keer in. Als ik maar lang genoeg paddel krijg ik vast vanzelf meer kracht in m mijn armen.